Po zdrowie, urodę, muzykę … nad wodę

Kamień Pomorski zaprasza

Do Kamienia Pomorskiego, miasta znanego ze swych zabytków i przebogatej historii możemy dotrzeć droga lądową od strony Szczecina, Kołobrzegu i Dziwnowa oraz wodną. Na żeglarzy oczekuje oddana w tym roku do użytku nowa przystań jachtowa – „Marina Kamień Pomorski” posiadająca 240 miejsc postojowych oraz dysponująca wypożyczalnią sprzętu rekreacyjnego i wodnego. Latem możemy dostać się do Kamienia z Dziwnowa i Międzywodzia stateczkami pływającymi po wodach Zalewu Kamieńskiego i rzece Dziwnie.

Kiedy już dotrzemy do Kamienia Pomorskiego zobaczymy, że historia jest tu obecna na każdym kroku. Jest to w końcu jedno z najstarszych miast na Pomorzu Zachodnim. O jego pradziejowym rodowodzie świadczą liczne odkrycia archeologiczne. W IX-wiecznym Kamieniu  istniał już gród obronny, a na przełomie XI i XII w. miasto było pierwszą stolicą Pomorza Zachodniego.

Dziś Kamień Pomorski to znane powszechnie „uzdrowisko, miasto zabytków i festiwali”, a od tego roku też miasto najpiękniejszej na wybrzeżu mariny.  Najcenniejszym z kamieńskich zabytków jest niewątpliwie katedra, której początki sięgają roku 1175, kiedy Kamień Pomorski stał się stolicą biskupstwa pomorskiego, przeniesionego tu z Wolina. Świątynia słynie ze swego cennego wyposażenia z barokowymi organami na czele, ufundowanymi w 1669 r. przez ostatniego po kądzieli Gryfitę, księcia Ernesta Bogusława de Croy´a. W katedrze kamieńskiej od blisko pięćdziesięciu lat organizowany jest Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej. W letnie piątki czeka nas niezapomniane spotkanie z mistrzami muzyki klasycznej na organizowanych w ramach festiwalu koncertach. Książę Ernest Bogusław de Croy oprócz organów ufundował także pozostałe elementy barokowego wyposażenia świątyni – ambonę, kratę lektoryjną i kratę wokół chrzcielnicy. W prezbiterium katedry naszą uwagę przykuje z pewnością ołtarz główny – tryptyk z XV wieku. Kamieńska świątynia znana jest też z tego, że jej wnętrze kryje w sobie wyjątkowy i niezwykły ogród. Jest nim  jedyny w Polsce przykatedralny wirydarz, wzniesiony w XIV wieku. To charakterystyczne dla klasztorów miejsce pokuty zdobią wielowiekowe drzewa i płyty grobowe dostojników kościelnych i świeckich, przeniesione tu w końcu XIX stulecia z posadzki katedralnej.

Katedra kamieńska jest też miejscem, w którym znajdują się dwa muzea. W pomieszczeniach nad wschodnim skrzydłem krużganków wirydarza zlokalizowane jest Muzeum Katedralne, w którym prezentowane są zabytki z dawnego skarbca, którego wyposażenie w większości zaginęło podczas działań wojennych w 1945 r.

Drugim muzeum znajdującym się w kamieńskiej świątyni jest Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej. W kapitularzu katedralnym prezentuje ono wystawę zabytków sakralnych i archeologicznych. Skarb z epoki brązu sprzed trzech tysięcy lat, żuchwa hipopotama, unikalny XVIII-wieczny mechanizm zegarowy, barokowy anioł chrzcielny czy rękojeść noża wikingów z X w., odkryta w 2011 r. przy kamieńskim ratuszu, to tylko przykłady tego co możemy tam zobaczyć.

Katedra wraz z przyległą zabudową tworzą Osiedle Katedralne wpisane na listę pomników historii rozporządzeniem Prezydenta RP z 2005 r.  Warto zwrócić uwagę na znajdujący się na Osiedlu Pałac Biskupi z renesansowym szczytem od strony północnej oraz XVI-wiecznym wykuszem na ścianie zachodniej. Wnętrze Pałacu kryje XVIII-wieczną klatkę schodową oraz wystawy czasowe Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej. W sąsiedztwie Pałacu Biskupiego znajduje się także ryglowy budynek plebanii z końca XVIII wieku z ciekawymi zabudowaniami gospodarczymi. Niezmiernie ważnym miejscem Osiedla jest XVIII-wieczny dwór kurii dziekana. W tym niepozornym budynku dokonano wielkiego odkrycia światowej rangi. W 1745 r. dziekan kamieńskiej kapituły katedralnej Ewald Georg Jürgen von Kleist odkrył za pomocą skonstruowanej przez siebie tzw. butelki Kleista, którą mylnie nazywa się dziś powszechnie lejdejską, zasadę działania kondensatora elektrycznego.

Kamień Pomorski to jednak nie tylko Osiedle Katedralne. W mieście możemy również zobaczyć dzielnicę staromiejską z górującym nad rynkiem ratuszem, wzniesionym na przełomie XIII i XIV. Jego powstanie miało ścisły związek z nadaniem Kamieniowi praw miejskich w 1274 r. Ratusz w Kamieniu Pomorskim, jak i całe Stare Miasto znacznie ucierpiał w wyniku  działań wojennych prowadzonych w 1945 r. Został odbudowany w latach 1966-1969. Oczekując na odbudowę ponad 20 lat stał się symbolem zniszczeń jakie poczyniła II wojna światowa w Kamieniu Pomorskim. Charakterystycznymi elementami kamieńskiego ratusza są maswerkowy XVI-wieczny szczyt zachodni i podcień na parterze szczytowej ściany wschodniej, służący sądowi miejskiemu do odbywania rozpraw publicznych. Przy północnej ścianie ratusza, pod powierzchnią płyty rynku, prezentowany jest relikt budowli, jaka się tam znajdowała, odkryty w 2011 r. Podczas prac archeologicznych prowadzonych w tym miejscu odkryto również rękojeść noża wikingów, eksponowaną w Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej w kapitularzu katedralnym.

Dzielnica staromiejska została po wojnie odbudowana. Powojenna współczesna zabudowa nie oddaje jednak historycznego klimatu tego miejsca. O jego dawnej świetności, oprócz ratusza świadczą ocalałe kamieniczki ulicy Gryfitów z ryglową kamienicą, w której mieści się restauracja i hotel „Pod Muzami”, oraz XVIII-wiecznym Kościołem Najświętszej Marii Panny na czele.

Wspominając o kamieńskich zabytkach nie sposób pominąć XIV-wiecznego Kościoła św. Mikołaja, usytuowanego poza murami miejskimi na wzgórzu zwanym Żalnik, które pełniło funkcję cmentarzyska od czasów słowiańskich po wiek XX.

W Kamieniu Pomorskim zachowała się także część XIV-wiecznych obwarowań miejskich. Do dziś pozostały fosy, fragmenty murów obronnych z Bramą Maślaną oraz Bramą Wolińską z basztą, w której mieści się Muzeum Kamieni prezentujące minerały i skamieniałości. Zobaczyć można tam też szkielety dinozaurów, a z tarasu na szczycie baszty rozpościera się niezapomniany widok Kamienia Pomorskiego z góry.

Kamień Pomorski słynie ze znajdującego się w mieście uzdrowiska. Jego początki sięgają  1876 r. kiedy to odkryto złoża solankowe i borowinę. W zabytkowych wnętrzach Zakładu Przyrodoleczniczego „Fenix”, sanatorium „Chrobry”, szpitala uzdrowiskowego „Mieszko” i innych obiektach lecznictwa uzdrowiskowego leczy się choroby narządu ruchu, reumatologiczne, neurologiczne i schorzenia układu krążenia.

Miasto jest rajem dla żeglarzy. Wielu z nich zobaczyć możemy na organizowanych w mieście regatach rangi krajowej i międzynarodowej.

Jeśli będziemy musieli już opuścić Kamień Pomorski to warto pobyt w tym mieście  zakończyć odwiedzeniem Wyspy Chrząszczewskiej, położonej w sąsiedztwie miasta. Po wojnie próbowano na niej zrobić zagłębie wydobycia ropy naftowej, czego ostatecznie, na szczęście, nie udało się zrealizować. Z wyspy rozpościera się wspaniały widok na panoramę miasta i wyjątkowy głaz narzutowy zwany „Głazem Królewskim”, od którego miasto przybrało swą nazwę i na którym, według legendy, Bolesław Krzywousty miał przyjmować defiladę floty pomorskiej w 1121 r.

Wizyta w Kamieniu Pomorskim będzie z pewnością dla wszystkich niezapomnianym przeżyciem. Każdy znajdzie to coś dla ducha i dla ciała. Więc w drogę i do Kamienia.